Έρευνα - Κείμενο: Γαβριήλ Μιχαλάτος
Πολιτισμολόγος - Ιστορικός
Σε λίγες ημέρες κλείνουν 30 χρόνια
από μία παράξενη τρομοκρατική ενέργεια η οποία έλαβε Χώρα στην πατρίδα μας. Θέλω
να αναφερθώ σε ένα ξεχασμένο περιστατικό που συντάραξε την μη συνηθισμένη σε
τέτοιες ασύμμετρες απειλές Ελληνική κοινωνία της δεκαετίας του 80. Ένα
περιστατικό το οποίο δείχνει ξεκάθαρα ότι είναι πολύ δύσκολο για τους “αμύητους”
να παρακολουθήσουν τους δαιδαλώδεις διαδρόμους της εξωτερικής πολιτικής και των
μεγάλων συμφερόντων.
 |
| Το φλεγόμενο CITY OF POROS |
Ήταν απόγευμα της 11ης Ιουλίου του
1988 και το ελληνικό κρουαζιερόπλοιο CITY
OF POROS διέσχιζε τα καταγάλανα νερά ανοιχτά της
Αίγινας φιλοξενώντας πλήθος τουριστών από Ευρώπη και Αμερική. Η ομορφιά του
Πελάγους, των ελληνικών νησιών και η απαράμιλλη ελληνική Φιλοξενία δεν προδιέθετε
σε τίποτα για αυτό που επρόκειτο να
ακολουθήσει. Λίγο πριν τις 7: 00 το απόγευμα, όταν το πλοίο βρέθηκε ανάμεσα στα
ερημονήσια Λαγούσες, ένας ένοπλος ( κατά άλλους δύο) που είχε επιβιβαστεί στην
Αίγινα έβγαλε το αυτόματο και άρχισε να πυροβολεί αδιακρίτως τους τουρίστες που
εκείνη την ώρα βρίσκονταν στο κατάστρωμα του πλοίου[1].
Όπως ήταν αναμενόμενο οι στιγμές που ακολούθησαν φάνταζαν λες και ήταν βγαλμένες από κινηματογραφικό στούντιο. Τουρίστες
έτρεχαν αλλόφρονες εδώ κι εκεί προκειμένου να προφυλαχτούν ενώ δεν ήταν λίγοι
αυτοί που βούτηξαν στη θάλασσα προκειμένου να σωθούν από τα πυρά.
Αρχικά ως υπαίτιοι της τραγωδίας
θεωρήθηκαν ο αραβικής καταγωγής Μοχάμεντ Σοζαντ Αντνάν (21 ετών), κάτοχος
λιβανέζικου διαβατηρίου, ο οποίος είχε έρθει στην Ελλάδα 2 μήνες πριν από το
περιστατικό από την Γιουγκοσλαβία και ο Ρολάν Βινιερόν φοιτητής (21 ετών). Να
σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις μαρτυρίες ό Σοζάντ σκοτώθηκε όταν εξερράγη στα
χέρια του χειροβομβίδα την οποία ήταν έτοιμος να ρίξει προς το πλήθος. Μαζί τους
σκοτώθηκαν και οι δύο Γαλλίδες που συνόδευαν τους δύο δράστες: η μνηστή του
21χρονου φοιτητή Αννί Οντεζόν και η φίλη του Αραβα Ιζαμπέλ Μπισμούτ, για την
οποία ορισμένοι επιβάτες ανέφεραν ότι γνώριζε τον Αντνάν πριν από την
κρουαζιέρα στον Σαρωνικό ενώ κάποιοι άλλοι υποστήριξαν ότι τον συνάντησε επάνω
στο «City of Poros».
 |
| Η γέφυρα του καραβιού... |
Μέχρι το σημείο αυτό θα μπορούσε να
πει κανείς ότι δεν υπάρχει κάτι παράξενο στην ιστορία αυτή και να αποδώσει το
συμβάν σε έναν ριζοσπάστη ισλαμιστή ο οποίος ήθελε με τον τρόπο αυτό να
εκδικηθεί τον <<Αμερικανικό Ιμπεριαλισμό>> που ολοένα και βαθύτερα
άπλωνε τα δίχτυα του στον αραβικό κόσμο. Η ιστορία μας όμως δεν σταματά εδώ
αλλά έχει πολλά στοιχεία τα οποία εκπλήσσουν και ανατρέπουν συνεχώς τα
δεδομένα. Ο άλλος νεκρός, που αρκετές μαρτυρίες αναφέρουν ότι και αυτός
πυροβολούσε στο κατάστρωμα του πλοίου ,και μάλιστα κατά πολλούς εναντίων του Σοζάντ
ήταν ο Γάλλος εβραϊκής καταγωγής ονόματι Ρολάν Βινιερόν φοιτητής (21 ετών).. Οι
μαρτυρίες για το συγκεκριμένο άτομο υπήρξαν αντιφατικές καθώς άλλοι αναφέρουν ότι πυροβολούσε και αυτός κατά του πλήθους και
άλλοι κατά του Άραβα τρομοκράτη. Ο 25χρονος τότε ναύτης του πλοίου κ. Γιάννης
Πετρίδης είχε δηλώσει ….<<Είχα την αίσθηση ότι πυροβολούσαν δύο
άτομα. Ωστόσο δεν είμαι βέβαιος…>>. Ένας από τους άλλους ναύτες του πλοίου o κ. Σταύρος Ξυπνητήρης τόνιζε
ότι «όποιος,
τουλάχιστον από τους Ελληνες μέλη του πληρώματος, μπορεί να είχε αναφέρει την
εμπλοκή ενός δεύτερου προσώπου στην επίθεση ή συγκεκριμένα του γάλλου φοιτητή,
είναι βέβαιο ότι δεν λέει την αλήθεια[2].>>.
Στην αρχική τοποθέτηση των Ελληνικών αρχών ότι ο Γαλλος φοιτητής φαίρωνταν να
είναι ένας από τους δράστες υπήρξε έντονη δυσαρέσκεια από την Γαλλική
Κυβέρνηση. Όπως όμως προέκυψε από την μεγάλη έρευνα των ελληνικών διωκτικών
αρχών αλλά και αντίστοιχης υπηρεσίας που έστειλε η Γαλλική κυβέρνηση δεν προέκυπτε
τελικά (;) η εμπλοκή του Γάλλου φοιτητή στην τρομοκρατική πράξη[3].
 |
| Η εικόνα μετά την επίθεση |
Η υπόθεση όμως δεν
σταματάει εδώ αλλά έχει ακόμη μία παράμετρο η οποία περιέπλεξε ακόμη
περισσότερο την όλη κατάσταση . Στις 2:
45 το μεσημέρι της ίδιας ημέρας μία μεγάλη έκρηξη συγκλόνισε το χώρο απέναντι
από το Ναυτικό Όμιλο Αμφιθέας στο Τροκαντερό. Ένα αυτοκίνητο μάρκας Datsun Sunny γεμάτο εκρηκτικά εξερράγη ανοίγοντας στο σημείο κρατήρα ενός
μέτρου. Το αυτοκίνητο έγινε μία μάζα από σίδερα και οι τρεις επιβαίνοντες
ουσιαστικά εξαϋλώθηκαν .Η έκρηξη ήταν
τόσο ισχυρή όπου βρέθηκαν ανθρώπινα μέλη σε απόσταση 300 μέτρων[4].
Η αστυνομία είχε βγάλει το συμπέρασμα ότι η έκρηξη είχε προκληθεί από βραχυκύκλωμα
ή λανθασμένη ρύθμιση στον αυτοσχέδιο εκρηκτικό μηχανισμό που είχαν κατασκευάσει
οι επιβαίνοντες του IX.
Σημαντικό
στοιχείο αποτελεί ότι όλοι οι επιβένοντες στο αυτοκίνητο ήταν Άραβες .Ο ένας ήταν
ο Αμούντ Αμπούλ Χαμίντ, ο οποίος είχε ταξιδέψει από την Βηρυτό στην Σόφια και
από κει μέχρι το Βελιγράδι, απ' όπου ήρθε στην Αθήνα. Μαζί του μέχρι το
Βελιγράδι, είχε ταξιδέψει και ο Μοχάμεντ Σοζάντ Αντνάν, ο δράστης του «City of
Poros», ο οποίος, για ευνόητους λόγους, έφθασε στην Ελλάδα με τρένο στις 8
Μαΐου, δύο ημέρες πριν από τον Χαμίντ. Ακόμα ένας από τους νεκρούς του αυτοκινήτου ήταν ο
38χρονος Χετζαμπ Τζαμπάλ, ο οποίος είχε συμμετάσχει το 1978 στην δολοφονία του
Αιγύπτιου δημοσιογράφου, Γιουσούφ Ελ Σαμπάι στην Λευκωσία, την οργάνωση της
οποίας είχε αναλάβει ο διαβόητος Παλαιστίνιος τρομοκράτης Αμπού Νιντάλ. Ο τρίτος επιβάτης του αυτοκινήτου ήταν ο Μεχεντίν
Μερχί, ο οποίος είχε έλθει στην Ελλάδα στις 9 Μαΐου. Και αυτός ήλθε στην Αθήνα
αεροπορικώς από το Βελιγράδι χρησιμοποιώντας λιβανέζικο διαβατήριο. Το διαβατήριό
του βρέθηκε σε μια από τις βαλίτσες στο δεύτερο αυτοκίνητο διαφυγής που είχαν
οι τρομοκράτες[5].
 |
| Από την διάσωση των Τραυματιών... |
Τα δύο αυτά περιστατικά ωστόσο όχι
μόνο τυχαία δεν ήταν αλλά συνδέονται στενά. Η έρευνα έδειξε ότι το σχέδιο
προέβλεπε την ώρα της αποβίβασης των επιβατών του City of
Poros θα γίνονταν η ανατίναξη του
αυτοκινήτου ανάμεσα στο πλήθος ενώ ο Σοζάντ θα πυροβολούσε από το κατάστρωμα του πλοίου.
Λέγεται ότι ο τρομοκράτης που επέβαινε στο πλοίο ενημερώθηκε με κάποιο τρόπο
για το συμβάν δηλαδή ,για την μη προγραμματισμένη έκρηξη του αυτοκινήτου, και
έτσι θέλησε να ενεργήσει ο ίδιος.
Όπως αποκάλυψε η έρευνα στόχος των
τρομοκρατών ήταν ένα γκρουπ 100 τουριστών από τις ΗΠΑ οι οποίοι είχαν προγραμματίσει
να συμμετάσχουν στη συγκεκριμένη κρουαζιέρα. Λόγω όμως ότι υπήρξαν κάποιες
πληροφορίες για επικείμενο χτύπημα σε κάποιο κρουαζιερόπλοιο στην Ελλάδα το
ταξίδι του γκρουπ ακυρώθηκε.
Σύμφωνα με όσα προέκυψαν από τις
πολυετείς έρευνες των αρχών, το «κτύπημα» στο «City of Poros» ήταν ενέργεια της
οργάνωσης Fatah-RG με αρχηγό τον Αμπού Νίνταλ, του οποίου το
πραγματικό όνομα ήταν Σάμπι αλ-Μπάννα, ο
οποίος είχε τη φήμη ως ένας από τους πιο αδίστακτους Παλαιστίνιους αντάρτες [6].
Η Φατάχ ήταν πολιτικο-στρατιωτική οργάνωση των Αράβων
Παλαιστινίων που ιδρύθηκε το 1958 από Παλαιστίνιους παλαίμαχους των αραβο-ισραηλινών
συγκρούσεων του 1948 και 1956. H
Fatah RG Ιδρύθηκε το 1974, όταν
αποσχίστηκε από τη Fatah.
O
τελικός
απολογισμός ήταν εννέα νεκροί επάνω στο πλοίο και τρεις στο αυτοκίνητο. (δύο Γάλλοι,
δύο Ούγγροι, ένας Δανός, ένας Σουηδός ο Άραβας τρομοκράτης ο Γάλλος Φοιτητής[7]
και ο Έλληνας ύπαρχος του πλοίου Αντώνης Δεϊμέζης (42 ετών).
Για το τρομοκρατικό χτύπημα ακούστηκαν
διάφορες απόψεις και υπήρξε αρκετή παραφιλολογία . Κάποιοι μίλησαν για
αλόγιστη, αλλόκοτη σφαγή στο κρουαζιερόπλοιο προσδιορίζοντας το αναίτιο, το
άσκοπο μιας ανθρωποσφαγής δίχως στόχους ακόμη και στο πλαίσιο των ιδιότυπων
σκοπιμοτήτων και επιδιώξεων και των αλλόκοτων ισορροπιών της διεθνούς
τρομοκρατίας Είναι όμως έτσι;
Μελετώντας την υπόθεση προέκυψαν κάποιες σκέψεις όπως πιστεύω και σε πολλούς άλλους που έχουν στο μυαλό
τους μία γενική εικόνα για την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα
την εποχή της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου και ειδικά στην εξωτερική
πολιτική που είχε χαράξει η τότε κυβέρνηση.
Μία εκδοχή για αμερικανικό δάχτυλο φαντάζει ως
μια λογική εξήγηση προκειμένου να στηθεί
ένα δύσκολο σκηνικό για την κυβέρνηση η οποία όχι μόνο είχε χαράξει μία φιλόαραβική
πολιτική αλλά αρνούνταν πεισματικά να αναγνωρίσει και το κράτος του Ισραήλ. Η
φιλοαραβική πολιτική αποδεικνύεται και από την άρνηση της Ελλάδος να συμμετάσχει στο δυτικό εμπάργκο
κατά της Λιβύης η οποία τότε κατηγορούνταν εντονότατα από την παγκόσμια
κοινότητα για υπόθαλψη τρομοκρατών. Μετά το τρομοκρατικό χτύπημα η κυβέρνηση
του Ρόναλντ Ρήγκαν θα εκδώσει ταξιδιωτική οδηγία κατά της Ελλάδος επιφέροντας
σημαντικό πλήγμα στον ελληνικό τουρισμό και οικονομία[8]
(Η βιομηχανία κρουαζιερόπλοιων - που είναι πάντα δημοφιλής μεταξύ των υψηλών
εισοδηματικών δεικτών – δέχτηκε μεγάλο χτύπημα με τους Αμερικανούς να ακυρώνουν το
35% των κρατήσεων τους). Επίσης, σύμφωνα με έγγραφο της CIA γίνονταν λόγος για την
“αντιτρομοκρατική πολιτική” των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, η οποία περιγράφεται
περίπου ως “χαλαρή”. Κάτι που εκτιμάται ότι θα άλλαζε ριζικά μετά από τη
δολοφονία του Αμερικανού ακολούθου και την επίθεση στο City of Poros.
Μία άλλη προσέγγιση του θέματος είναι η όλη
ιστορία να στήθηκε από τη ΜΟΣΑΝΤ η οποία
για τα συμφέροντα του κράτους του Ισραήλ τη συνέφερε να αλλάξει η φιλόαραβική
πολιτική της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και να πιεστεί η Ελληνική πλευρά να
αναγνωρίσει το νέο κράτος του Ισραήλ κάτι το οποίο έγινε τελικά δύο χρόνια
αργότερα το 1990.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και μια πληροφορία η οποία προήλθε από
Αραβική πηγή η οποία υποστήριξε ότι το χτύπημα έγινε προκειμένου η οργάνωση να
εκδικηθεί τους θανάτους 290 Ιρανών που σκοτώθηκαν όταν ένα ιρανικό αεροσκάφος
αεροσκάφος καταρρίφθηκε από το πλοίο USS Vincennes κερδίζοντας έτσι η οργάνωση
την εύνοια των Ιρανών[9]
(οι Ιρανοί θα τους χρωστάγανε μια χάρη, που σημαίνει χρήματα, διευκολύνσεις και
στενότερο συντονισμό μεταξύ της ομάδας και των Ιρανών).
Η τελευταία πράξη του δράματος παίχτηκε στο
Παρίσι όταν τα Γαλλικά δικαστήρια δίκασαν ερήμην όσους εμπλέκονταν στο
τρομοκρατικό χτύπημα λόγω του ότι μεταξύ των νεκρών υπήρχαν τρεις Γάλλοι
πολίτες[10].
Σε εκείνη τη δίκη, Φεβρουάριος 2012, η
μητέρα του Γάλλου φοιτητή Ρολάν Βινιερόν, κα Laurent Vigneron εξέφρασε την
δυσαρέσκειά της που αρχικά οι ελληνικές αρχές είχαν υποπτευθεί το γιο της για
συμμετοχή στο τρομοκρατικό χτύπημα δηλώνοντας ότι <<….υποφέραμε από τις αρχικές
κατηγορίες των ελληνικών αρχών[11]….>.
Ο γιός της , όπως αποκάληψε η έρευνα ,σκοτώθηκε με δύο σφαίρες στην
πλάτη(!) .
Και μία ακόμη λεπτομερή η οποία
έχει τη δική της σημασία. Όπως αποκάλυψε ένας εκ των ιδιοκτητών της ναυτιλιακής
εταιρείας που ανήκει το κρουαζιερόπλοιο οι συγγενείς του Γάλλου φοιτητή ποτέ
δεν θέλησαν να εισπράξουν την πολύ
μεγάλη αποζημίωση που δόθηκε στις οικογένειες των θυμάτων……..
ΠΗΓΕΣ:
Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ – Ηλεκτρονική Έκδοση
,http://www.tovima.gr
Εφημερίδα THE NEW YORK TIMES, https://www.nytimes.com
Εφημερίδα ΤΗΕ TIMES OF ISRAEL
–
Ηλεκτρονική Έκδοση , ,https://www.timesofisrael.com
Ειδησεογραφικό SITE BBC , https://www.bbc.com
Ειδησεογραφικό SITE E-DAILY
,www.e-daily.gr
Ειδησεογραφικό SITE CNN, www.cnn.com
Εφημερίδα Los Angeles
Times Ηλεκτρονική Έκδοση, http://articles.latimes.com
[1] http://www.e-daily.gr/themata/86534/san-shmera-h-tromokratikh-epithesh-sto-kroyazieroploio-city-of-poros-pics
[2] http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=108137
[3] Εφημερίδα New York Times https://www.nytimes.com/1988/07/20/world/greeks-describe-leader-of-cruise-ship-attack.html
[4] http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=156021
[5] http://www.e-daily.gr/themata/86534/san-shmera-h-tromokratikh-epithesh-sto-kroyazieroploio-city-of-poros-pics
[6] cnn.com/2002/WORLD/meast/08/19/mideast.nidal/
[7] https://www.joc.com/maritime-news/cruise-ship-attack-greece-keeping-americans-away_19880807.html
[8] https://www.joc.com/maritime-news/cruise-ship-attack-greece-keeping-americans-away_19880807.html
[9] https://www.upi.com/Archives/1988/07/27/The-terrorist-attack-on-the-Greek-cruise-ship-City/4730585979200/
[10] https://www.bbc.com/news/world-europe-17226400
[11] The Time of Israel , https://www.timesofisrael.com/france-puts-city-of-poros-gunmen-on-trial/
